Cảm nhận từ Art Stage Singapore 2017

Art Stage Singapore là một hội chợ nghệ thuật quốc tế, được tổ chức hằng năm tại Marina Bay Sand. Chúng tôi đáp chuyến bay xuống sân bay Changi vào lúc 15:30, mọi người có 10 phút để chuẩn bị lên taxi ra thẳng Art Stage. Trước ngày khai mạc chính thức là ngày dành cho VIP, collectors và gallery. Ấn tượng đầu tiên nơi đây là một không gian nghệ thuật nằm ngay trong trung tâm thành phố, với quy mô tổ chức bài bản và chuyên nghiệp, thu hút được hơn 173 phòng tranh và 33 quốc gia vùng lãnh thổ. Vào phút chót, UrbanArt đã rút nên Việt Nam chỉ có sự tham gia của Cuc Gallery và đại diện của Quỳnh gallery hoạt động trong khu vực Asia Art Forum là khu vực phi lợi nhuận của Art Stage Singapore.

Một chiếc mô hình máy bay được làm bằng giấy bồi. Khả năng tạo chất rỉ rét, sắt thép của tác giả khiến tôi khó đoán được chất liệu.

Đa phần các tác phẩm video art mang hình thức documentary, khá dài và không đem lại hiệu quả về mặt thị giác, một số ít như những thể nghiệm về kỹ thuật. Các tác phẩm nhiếp ảnh tại Art Stage Singapore được đầu tư rất tốt về chất lượng in ấn, kĩ thuật, ý tưởngnhưng không có tính sáng tạo về khâu trình bày(Chủ yếu là ảnh C-type print trên toan, giấy ảnh, … trên mặt phẳng).

Tác phẩm của họa sỹ Nguyễn Trung tại không gian trưng bày của Cuc Gallery trong khu vực Asia Art Forum

Vào ngày thứ hai diễn ra Art Stage, có rất nhiều đoàn học sinh đến tham quan hội chợ nghệ thuật, học sinh ở Singapore được tiếp xúc với nghệ thuật từ nhỏ và chúng tỏ ra rất yêu thích, hứng thú khi được tham dự, tôi đang tự hỏi không biết bao giờ trẻ em ở Việt Nam mới được tham gia vào những triển lãm, hội chợ nghệ thuật quy mô lớn và chuyên nghiệp như vậy. Được biết, Domino Art Fair tại Hà Nội cũng sẽ tổ chức riêng một ngày School day cho học sinh, đây là một tín hiệu rất đáng mừng.

Takeshi Haguri là tác giả của loạt tượng này, những đặc trưng của người Nhật được nghệ sỹ khéo léo đặt để vào tác phẩm, hình xăm của nhân vật khiến tôi liên tưởng đến Yakuza. Takeshi Haguri cũng từng rất thành công với loạt tượng gỗ “Yankees” khắc họa hình tượng những thanh niên ngổ ngáo của xã hội Nhật Bản. 

Art Stage Singapore được tuyển chọn và kiểm duyệt kĩ lưỡng nhưng bên cạnh những tác phẩm được đầu tư , tính dụng công cao, mang nhiều yếu tố đương đại thì vẫn có khá nhiều tác phẩm mang hơi hướng “thị trường”, có lẽ bởi mục đích thương mại. Đó là điều khiến tôi hơi tiếc một chút so với tưởng tượng ban đầu trước khi đặt chân tới nơi đây. Tuy nhiên, một chuyến đi xem nghệ thuật ở hội chợ nghệ thuật Singapore chắc chắn sẽ để lại nhiều kinh nghiệm cho nghệ sỹ trẻ, ngoài cảm nhận về tác phẩm, còn là những quan sát về cách trưng bày tác phẩm (cách treo móc, sử dụng ánh sáng, lựa chọn khung phù hợp,…) là những điều mà sinh viên trường mỹ thuật thường ít chú trọng trong các lần trưng bày tác phẩm ở trường, hoặc triển lãm bên ngoài ảnh hưởng đến quá trình làm việc sau này.

*  *  *

Ngoài những hoạt động nghệ thuật phía trên, chúng tôi còn ghé thăm National Gallery, Gillman Barrack, triển lãm của Le brothers ở Chan Hampe Galleries, tham quan trường NAFA (Nanyang Academy of Fine Arts) đúng vào ngày mở cửa giới thiệu các bộ môn, chuyên ngành của trường cho những bạn học sinh cấp 2, cấp 3 muốn tìm hiểu trước khi lựa chọn cho tương lai; buổi art talk của Adrian John tại NUS (National University of Singapore), trường La Salle,…

National Gallery

Xen kẽ giữa những khoảng thời gian khác, tôi còn được đến National Gallery – nơi vốn dĩ là tòa thị chính – trưng bày rất nhiều tác phẩm tranh cổ điển, trong đó có bộ sưu tập tranh kí họa thời chiến Việt Nam của Adrian Jones ( Nhà tài trợ cho chuyến đi nhiệm trú sáng tác tại đảo Penang – Malaysia trong vòng tối đa 4 tuần cho tôi - ứng viên được chọn trong Tự lập Young Talent 2017), tranh của họa sỹ Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Tư Nghiêm,… Tầng 4 của bảo tàng là nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật đương đại.

Những bức tượng được làm rất giống thật, ấn tượng và thu hút. Hai đứa trẻ sơ sinh này có thể sẽ khiến ai đó giật mình khi nhìn thoáng qua. – Tác phẩm của Sam Jinks , Điêu khắc gia 44 tuổi người Úc.

Gillman Barrack

Gillman Barrack từng là một khu vực của quân đội, nay được chính phủ Singapore làm thành trung tâm nghệ thuật đương đại, nằm khá xa trung tâm thành phố.Rất nhiều nghệ sỹ trẻ được trưng bày ở đây, một vài nghệ sỹ đang có tác phẩm tại Art Stage. Nghệ sỹ Phan Thảo Nguyên đang nhiệm trú tại Gillman Barrack với những thực hành nghệ thuật về video cũng có một phòng trưng bày trong dịp sự kiện lần này.

Lại bắt gặp tác phẩm của Sam Jinks, lần này ở Gillman Barrack ông trưng bày 2 tác phẩm nhỏ hơn kích thước thật nhưng lại tạo hiệu quả thị giác rất ấn tượng về độ chi tiết, chất da người và những sợi tóc được cấy vào rất tự nhiên. Đi kèm là một video mô tả quá trình thực hiện tác phẩm. 

Nơi đây khiến tôi liên tưởng tới Station 3A ở Sài Gòn hay Hanoi Creative City bởi Gillman Barrack được vận hành bởi những bạn trẻ năng động, đam mê và sáng tạo. Ngoài các tác phẩm nghệ thuật đương đại, Gillman Barrack vẫn có một vài phòng bán đồ dùng nội thất (bàn, ghế, đồ gia dụng được thiết kế rất hiện đại, độc đáo), quần áo và các loại dầu thơm.Hôm diễn ra sự kiện, có cả trình diễn thời trang, âm nhạc và một quầy ăn uống miễn phí thu hút đông đảo giới trẻ Singapore.

Tác phẩm đương đại  tại Bảo tàng quốc gia Singapore

Cách Việt Nam hơn 2000 km, ở một nơi có diện tích nhỏ bé, Singapore đã vươn đến tầm quốc tế về quy mô nghệ thuật, bất cứ tòa cao ốc nào ở tiền sảnh cũng có một hoặc nhiều tác phẩm điêu khắc, vừa là để tôn vinh tác phẩm, tôn vinh tòa cao ốc, vừa cho thấy tầm nhìn  của lãnh đạo Singapore.  Trẻ em được tiếp cận một cách chuyên nghiệp, bài bản với nghệ thuật từ rất sớm. Những không gian nghệ thuật, gallery, khu nhiệm trú sáng tác có mặt ở khắp mọi nơi trên đất nước này, các hội chợ nghệ thuật cũng được chú trọng bởi sự tài trợ của chính phủ,…6 ngày tại Singapore, với vô số dấu chấm hỏi trong đầu, tôi chỉ mong chờ một ngày gần nhất hệ thống giáo dục, kinh tế và nghệ thuật tại Việt Nam cũng sẽ chạm đến được những thành công mang tầm vóc quốc tế.           

Tranh của họa sỹ Huang Yin, cho đến ngày thứ 4 diễn ra Art Stage, tất cả tác phẩm của Huang Yin đều đã được bán. Art Future Group có lẽ là gallery bán được nhiều tác phẩm nhất tại Art Stage Singapore 2017.

P.Đ.K