Đô thị và ký ức (Triển lãm ảnh của Nguyễn Thế Sơn tại AGOhub Hà Nội)
Từ phòng tranh ArtVietnam, họa sỹ, nhiếp ảnh gia người Hà Nội Nguyễn Thế Sơn cho ra mắt các bức ảnh phù điêu mô tả những thay đổi đến chóng mặt của đô thị Hà Nội và ảnh hưởng của nó đến đời sống xã hội. “Đô thị và ký ức là bộ sưu tập các tác phẩm với chiều dài nhiều năm quan sát tinh tế, không chỉ mới về hình thức diễn đạt mà kích thích suy nghĩ và gợi mở công chúng tìm hiểu sự phát triển của đô thị và những cộng hưởng của nó. Những tác phẩm ảnh ba chiều chụp các ngôi nhà có mặt quay ra phố, có chiều cao và hẹp, đặc trưng của Hà Nội và được xem như biểu tượng của sự giàu có. Với Nhà mặt phố, Nguyễn Thế Sơn đã nhận được giải thưởng tài năng cho học vị thạc sỹ của Viện hàn lâm Nghệ thuật Bắc Kinh năm 2012, tác giả trẻ tiếp tục hình thức sáng tác ảnh này với bộ ảnh Nhà Tây (Kiến trúc Pháp) biến hình gồm các ảnh chụp các ngôi biệt thự Pháp cổ được xây dựng ở Hà Nội từ hơn 100 năm trước với những chuyển đổi của nó. Và sau đõ nữa là bộ sưu tập Nhà Tập Thể với các khu nhà kiểu Liên Xô cũ từ thập niên 60, 70.
Những căn nhà, đoạn phố trong ảnh Nguyễn Thế Sơn không xa lạ với người Hà Nội nhưng với những ai tới ArtVietnam 12 Hòa Mã, ngày khai mạc (Mùng 8 Tết 2018) thấy mới mẻ. Nhờ cách sắp đặt, tạo khối nổi và lối chụp đặc tả, người xem được ngắm mặt tiền các ngôi nhà nằm bên phố một cách kỹ lưỡng với rất nhiều chi tiết, gợi nhớ những kỷ niệm, hồi ức hoặc sự tìm kiếm, khám phá mới. Hà Nội là một thành phố lớn với những “thành phố nhỏ” ở trong nó, là sự chồng lấp nhau, cái sau che khuất cái trước, che khuất những đô thị mất hút trong quá khứ, mất hút cả nỗi nhớ với những con phố, khu chợ, con đường,… mà người ta đổi tên. Các ký ức của đô thị, như tìm hiểu của học giả, họa sỹ Nguyễn Thế Sơn “cứ nhạt nhòa theo năm tháng, theo những dòng người mới nhập cư như không biết mệt mỏi vào thành phố”. Theo anh, một đô thị bị mất ký ức hay không nếu không do tác động của chiến tranh thì phần nhiều thường đến từ những quy hoạch phi nhân văn dẫn đến những đổ vỡ ký ức. Đô thị càng lớn, đường phố càng rộng để đáp ứng tốc độ di chuyển của thời đại mới v.v… thì vỉa hè ngày càng cứ xa dần nhau. Con người càng bị đẩy xa nhau do quy hoạch phi nhân văn xuất hiện ngày càng nhiều. Hà Nội của chúng ta đã từng có những tỉ lệ hoàn hảo của một đô thị nhân văn, nhưng nhiều năm trở lại đây, quy hoạch theo hướng đi ngày càng nhiều hơn những khối bê tông vô hồn, phá vỡ dần những tỉ lệ nhân văn vốn có, những không gian ký ức của đô thị.
Cuộc trưng bày ảnh phù điêu “Đô thị và ký ức” là hợp tác đầu tiên giữa ArtVietnam và Trung tâm nghệ thuật và kiến trúc AGOhub 12 phố Hòa Mã, Hà Nội. AGOhub là nguồn cảm hứng của một nhóm kiến trúc sư, nhà thiết kế, khởi đầu là Nguyễn Tuấn Anh, người đã thành lập một trung tâm cộng đồng, nơi các nhà thiết kế, họa sỹ, kiến trúc sư, nhiếp ảnh gia, v.v. có thể thảo luận và trao đổi các ý tưởng, tạo ra hành lang khai phá những góc nhìn mới, hướng suy nghĩ mới. AGOhub có thư viện, phòng chiếu phim, các phòng họp, café và một không gian đa chức năng.
Cuộc trưng bày của Nguyễn Thế Sơn là kết quả cuộc hành trình tìm kiếm và lưu giữ các mảng ký ức đô thị thông qua các dự án nghệ thuật thị giác gợi mở cho người xem nhiều câu hỏi về giá trị của ký ức trong một đô thị tưởng tượng của chúng ta trong tương lai...
H.V-M.V.N
