SJOERD BUISMAN - Nhà điêu khắc cây
Làm thế nào để cái cây được trồng trong một góc có thể phát triển? Làm thế nào để một cái cây treo lộn ngược có thể mọc được? Và làm thế nào để nhận ra thiên nhiên sau khi nó đã bị sửa đổi?... Nghệ sỹ Sjoerd Buisman (nhà điêu khắc Hà Lan, sinh 1948) đã thăm dò và khai thác quá trình phát triển tự nhiên dựa trên những câu hỏi như vậy. Ông quan sát, nhận xét, vẽ, chụp ảnh…sự vận hành của thiên nhiên được giao thoa bởi, ví dụ, cách trồng một cây non vào một góc hoặc buộc một nhánh non vào một nút thắt. Sau đó ông để cho thiên nhiên tự làm nốt việc của nó.
Trong các tác phẩm điêu khắc gần đây của Sjoerd Buisman, thiên nhiên hiện ra đồng thời như một cái gì đó bất thường và dễ bị tổn thương. Bảo tàng CODA mới đây đã trưng bày một sê-ri tác phẩm độc đáo của ông từ 30/3 đến 30/6/2013.Thiên nhiên, quy luật và các tiến trình phát triển của nó đã luôn luôn chiếm giữ trong niềm đam mê của Sjoerd Buisman. Vào cuối những năm 1970 ông đã phát triển một loạt tác phẩm điêu khắc “tự nhiên”, còn được biết đến như những tác phẩm “điêu khắc sinh trưởng” nổi tiếng của ông.Buisman liên tục thực hiện các cuộc hành trình, mà trong đó ông để tâm tìm kiếm sự bất thường của thế giới thực vật.
Việc nghiên cứu trên thực địa này dẫn đến một bộ sưu tập lớn các bản vẽ phác, các hình ảnh và các bài viết, hỗ trợ cho lý thuyết của ông rằng thiên nhiên có thể bị điều khiển nhưng cuối cùng nó vẫn sẽ đi tiếp con đường và phát triển theo quy luật riêng của nó.Một ví dụ điển hình của việc này là Dennenwal (1985) trong Công viên National De Hoge Veluwe. Buisman đã trồng ở đó một hàng dài các cây thông, với một góc 45 độ, và uốn nắn chúng để sao cho mỗi cây có một góc ngoặt kỳ lạ. Nhưng không hề có vấn đề, dẫu rằng bị bấy nhiêu can thiệp, thiên nhiên luôn trở lại vòng phát triển vốn có, tiếp tục tiến trình, lá vẫn luôn phát triển về phía ánh sáng, mặc kệ việc bị uốn nắn.Khoảng năm 1980, Sjoerd Buisman tiến hành thực hiện Phyllotaxis, nghĩa là đề cập đến sự sắp xếp của lá xung quanh một thân cây.
Việc này được thúc đẩy bởi một chuyến đi nghiên cứu đến Philippines mà ông thực hiện năm 1982. Trong quá trình nghiên cứu này, ông đã mở rộng niềm đam mê với hình dạng xoáy ốc trong tự nhiên. Và với điều này ông đã tìm thấy hình thức và chủ đề của mình.Đó là niềm đam mê vô tận, trên tất cả, bởi vì đối với Buisman dạng xoáy ốc tượng trưng cho cuộc sống, sự phát triển và tăng trưởng. Trong thời gian này Buisman sử dụng nhiều vật liệu khác nhau, từ sợi tổng hợp và bột giấy đến gỗ và sắt…cho tác phẩm điêu khắc của mình. Tuy nhiên, bất kể với vật liệu sử dụng nào, chủ đề của tác phẩm của ông vẫn luôn là sự sắp xếp của lá xung quanh gốc của một thân cây. Buisman kết hợp motif này trong tác phẩm điêu khắc gồm các phân đoạn cong, đôi khi là nhỏ gọn như một bông hoa, đôi khi trải dài như trong tác phẩm Toren van Babel .Trong loạt tác phẩm mới đây nhất, Buisman tập trung vào sự trường tồn. Các nhánh nhỏ và cành cây đúc bằng đồng tạo thành nhịp điệu vô tận, những hình tứ giác làm liên tưởng đến các motif cổ mà con rắn cắn đuôi của nó. Nói cách khác, không có bắt đầu và không có kết thúc, chỉ là vòng chu kỳ của thế giới tự nhiên. Bởi vậy, chủ đề mà tác phẩm Ouroboros nêu bật và đề cập đến cũng là các hình tròn và xoáy ốc.Buisman vẫn luôn bổ sung vào sự sáng tạo của mình niềm đam mê với thiên nhiên nói chung và đặc biệt với sự phát triển của các loại cây. Hoặc, theo cách ông vẫn nói: “Như một họa sỹ hay một nhà điêu khắc truyền thống tìm hiểu các thuộc tính của sơn và đá, tôi làm việc với các khả năng của cây cối và khám phá ra những đặc tính của chúng”.Sjoerd Buisman học tại Học viện Mỹ thuật Rotterdam và sau đó giảng dạy tại xưởng ‘63 ở Haarlem, một học viện nghệ thuật hàng đầu vào thời điểm đó.Sjoerd Buisman sống và làm việc luân phiên ở Amsterdam và Normandy.
L.T.H
(Bài đăng trên Tạp chí Mỹ thuật Nhiếp ảnh số tháng 4/2015)
