ĐIỂM TIN MỸ THUẬT VÀ NHIẾP ẢNH THẾ GIỚI - Từ ngày 5 đến 11-2-2017

Tại Mỹ, theo tin mới tiết lộ trên tờ Bloomberg ngày 9/2, năm ngoái, trong một giao dịch ngầm, nữ hoàng truyền thông Oprah Winfrey đã bán được bức “Chân dung Adele Bloch-Bauer II (vẽ năm 1912) của Gustav Klimt cho một sưu tập gia Trung Quốc (dấu tên) với số tiền thu về 150 triệu đô. Nguyên bức tranh này, một trong hai bức chân dung Klimt vẽ Adele Bloch-Bauer, đã từng bán được tại Christie’s 2006 với giá 87,9 triệu đô. Những người thừa kế của bức tranh này sau khi thắng cuộc chiến pháp lý kéo dài với Bảo tàng Quốc gia Áo và đòi lại được 5 bức tranh của Klimt từng bị Đức quốc xã chiếm đoạt trong Thế chiến 2 từ tay Bloch-Bauer, người chồng của nhân vật trong tranh. Dịp đấu giá 2006, qua điện thoại, Winfrey đã giành được bức tranh sau khi nâng giá lên 87,9 triệu đô và hạ knock-out một người đấu giá khác dừng chân ở mức đấu 74 triệu đô. Sau đó, từ tháng 9/2014, Winfrey cho Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (MoMA) ở New York mượn để trưng bày. Không biết sau khi đổi chủ, bức tranh này có tiếp tục được trưng bày ở MoMA hay không?

 (Art Net)

Gustav Klimt, Adele Bloch-Bauer II (1912), (chi tiết). ©artnet.

Tại Anh, từ 11/2 đến 17/4/2017, Viện Hàn lâm Nghệ thuật Hoàng gia, London có cuộc triển lãm lớn mang tên “Cách mạng: Nghệ thuật Nga 1917-1932”, một cuộc khảo sát về nghệ thuật của một giai đoạn cách mạng Nga - từ các thí nghiệm tiên phong cho tới những chân dung mang tính tuyên truyền. Triển lãm quy mô này khám phá một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong lịch sử thế giới hiện đại qua những tác phẩm nghệ thuật mang tính đột phá. Các danh hoạ như Kandinsky, Malevich, Chagall và Rodchenko cũng thuộc số những người đã trải qua những sự kiện định mệnh của năm 1917, kết thúc thế kỷ cai trị Sa hoàng và thiết lập một chính thể mới tại nước Nga. Giữa cơn biến động ồn ào lịch sử, nghệ thuật Nga đã phát triển mạnh mẽ trên mọi phương diện và chát liệu, nhất là giai đoạn 1917-1932. Bên cạnh những tác phẩm đã đi vào lịch sử của Kandinsky, Malevich, hay Chagall, và nhiều tác phẩm hội hoạ điển hình của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa mang màu sắc Nga đặc trưng, nhiều tác phẩm nhiếp ảnh, điêu khắc, điện ảnh tiêu biểu cũng có mặt, ví dụ như những thước phim của Eisenstein, đặc biệt là áp phích tuyên truyền của “một kỷ nguyên vàng về thiết kế đồ họa”.

(The Guardian)

Kazimir Malevich, Hình vuông đỏ, 1915.

Wassily Kandinsky, Gợn sóng xanh (chi tiết), 1917.

Unknown artist, Áp-phích 'Tất nhiên là nước mát!',1926.

Alexander Rodchenko, Đội viên thiếu niên thổi kèn, 1930.

Alexander Samokhvalov, Vận động viên đẩy tạ, 1933.

Tại Nga, từ 8/2 đến 7/5/2017, Trung tâm Nhiếp ảnh Lumiere Brothers trưng bày triển lãm đầu tiên tại Nga của Denis Piel - một trong những nhiếp ảnh gia thời trang nổi tiếng nhất thế giới – nhan đề “Freeze: Fashion photography by Denis Peel” với khoảng 50 ảnh mang tính biểu tượng được nhiếp ảnh gia thực hiện cho nhiều tạp chí thời trang hàng đầu tại Mỹ và châu Âu như Vogue, GQ, Vanity Fair. Triển lãm tập trung vào những năm 1980 – thời đỉnh cao trong sự nghiệp của Piel - nhấn mạnh cách tiếp cận sáng tạo của ông trong lĩnh vực ảnh thời trang. Denis Piel sinh ở Pháp năm 1944, lớn lên ở Úc, nơi vào năm 1966 ông lập studio ảnh đầu tiên. Trong những năm 1970, ông làm việc lưu động giữa Paris, London và Milan, chụp ảnh thời trang và làm các chiến dịch quảng cáo. Năm 1979, được công ty truyền thông Condé Nast phát hiện và mời cộng tác, Denis đã chuyển tới New York và ký một hợp đồng độc quyền với Condé Nast. Trong hơn một thập kỷ, ông đã thực hiện hơn 1000 bức ảnh đăng trên các tạp chí thời trang hàng đầu tại Mỹ, Đức, Ý, Pháp, Anh, trong đó nhiều bức đã thành phổ biến và mang tính biểu tượng của những năm 1980. Ảnh của ông hiện có mặt trong nhiều bảo tàng lớn như Bảo tàng Victoria và Albert (London), Bảo tàng Mỹ thuật (Boston) và nhiều bộ sưu tập tư nhân trên khắp thế giới.

(Art Daily)

Một số tác phẩm trong triển lãm.  ©Lumiere Brothers Center for Photography

Tại Anh, từ ngày 8/2 đến 4/6/2017, Bảo tàng Dulwich trưng bày triển lãm chuyên khảo lớn đầu tiên về Vanessa Bell (1879-1961) - một nhân vật trung tâm của Nhóm Bloomsbury và cũng là một nghệ sĩ quan trọng trong nền nghệ thuật Anh quốc thế kỷ 20 với một ngôn ngữ biểu hiện thị giác mới đặc sắc. Tập trung vào thời gian đặc biệt nhất – giai đoạn thử nghiệm trong những năm 1910 – triển lãm có khoảng 100 bức tranh, đồ gốm, đồ vải và các hình ảnh tư liệu được sắp xếp theo chủ đề, tiết lộ những hoạt động tiên phong mang tính cải cách triệt để của bà trong thể loại chân dung, tĩnh vật, phong cảnh và cả tranh trừu tượng. Từng là học trò của danh hoạ John Singer Sargent tại Học viện Nghệ thuật Hoàng gia, ngay từ năm 1912, cùng với những tên tuổi đáng chú ý như Picasso và Matisse, Bell đã có tác phẩm bày trong “Triển lãm lần thứ hai của các hoạ sĩ Hậu-Ấn tượng” ở Galleries Grafton, London. Tranh của Vanessa Bell hiện có mặt trong những bảo tàng danh tiếng như Tate (London), the Met (New York), Bảo tàng Chân dung quốc gia (London) và nhiều bộ sưu tập lớn trên thế giới.

 (The Guardian)

Nhân viên bảo tàng Dulwich đang chuẩn bị cho triển lãm Vanessa Bell (1879-1961). ©Dulwich Museum

Tại Đức, từ ngày 9/2 đến 1/5/2017, Bảo tàng Ludwig ở Koeln có cuộc triển lãm lớn nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 85 của Gerhard Richter. Trong hơn 50 năm qua, hội hoạ của Gerhard Richter đã luôn được thế giới đón nhận với nhiều triển lãm và nhiều thành tựu quan trọng. Có lẽ ông là hoạ sĩ Đức nổi tiếng nhất còn sống. Tác phẩm của Richter luôn là những nghi ngờ về sự tái hiện thực tại và những băn khoăn về ý nghĩa của hình ảnh. Luôn đau đáu giữa biểu hình và trừu tượng, giữa ý nghĩa và vô nghĩa, kể từ cuối năm 1970, những tác phẩm hội hoạ trừu tượng đã đưa ông lên hàng ngũ những hoạ sĩ Đức vĩ đại nhất của thời đương đại. Triển lãm bao gồm 26 tranh trừu tượng của ông lần đầu tiên được trưng bày, tất cả đều được vẽ trong năm 2016. Những tác phẩm mới này hầu hết được vẽ bằng sơn dầu với các kích cỡ khác nhau, màu sắc tươi sáng, bố cục nhiều lớp và chi tiết phong phú. . Cũng trong triển lãm này, một số tác phẩm thời kỳ đầu của Gerhard Richter thuộc sưu tập của Bảo tàng Ludwig cũng sẽ được trưng bày, bao gồm các bức tranh mang tính biểu tượng như Ema (khoả thân trên cầu thang) ông vẽ năm 1966, 48 bức chân dung của những trí thức hàng đầu của Đức ông vẽ trong hai năm 1971-1972.

(Mutual Art)

Gerhard Richter trước giờ khai mạc. ©DW.

Một số tác phẩm trong triển lãm. ©DW. 

Tại Thuỵ Sĩ, từ ngày 10 đến 23 tháng 4 năm 2017, Bảo tàng Mỹ thuật Cantonal, Lausanne có cuộc triển lãm tranh và phác thảo của một số họa sĩ và điêu khắc gia nổi tiếng Thụy Sĩ và châu Âu từ thập niên 1780 đến những năm 1950. Ý tưởng tổ chức triển lãm này của các curator là nhằm giới thiệu cho người xem cái nhìn tổng quát về quá trình sáng tác cẩn trọng và chi tiết của những người nghệ sĩ vĩ đại: những tác phẩm hoàn chỉnh cùng các phác thảo của họ trong nhiều giai đoạn: từ những đồ án về bố cục, các phác hoạ thành phần, các khảo hoạ nhân vật, khảo hoạ phong cảnh, v,v... Trong triển lãm có tác phẩm và ảnh tư liệu của những tên tuổi hoạ sĩ và điêu khắc gia như Albert Anker, René Auberjonois, Alice Bailly, Balthus, Ernest Biéler, François Bocion, Gustave Buchet, Paul Cézanne, Emily Chapalay, Jean Clerc, Louis Ducros, Alberto Giacometti, Giovanni Giacometti, Charles Gleyre, Ferdinand Hodler, Giuseppe Mazzola, Auguste de Niederhäusern (hay Rodo), Léo-Paul Robert Louis Soutter, Théophile-Alexandre Steinlen và Félix Vallotton.

(Art Daily)

Một góc triển lãm. ©mcb-a

Ernest Biéler, “Khảo hoạ cho bức tranh ‘Giếng nước bí ẩn”, khoảng 1909. ©mcb-a

 Louis Ducros, “Khảo hoạ một khóm cây”, vers 1790.

Charles Gleyre, Khảo hoạ người cho tranh “La Danse des Bacchantes”, 1848 – 1849. ©mcb-a

Anton Krenn, Giovanni Giacometti đi vẽ ký hoạ ngoài trời, 1928. ©mcb-a

Tại Anh, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Matt Hancock đã tạm thời ngăn chặn việc xuất khẩu một kiệt tác TK 16 của danh hoạ thời Phục hưng Parmigianino, để tạo cơ hội cho các cơ sở công và những nhà sưu tập tư nhân trong nước có thời gian tìm nguồn tài chính để mua và giữ nó lại trong nước. Bức tranh “Đức mẹ Đồng trinh và Chúa hài đồng cùng với Thánh Maria Magdalena và Thánh John the Baptist lúc nhỏ” hiện thuộc sở hữu của một bộ sưu tập tư nhân người Anh, và có nguy cơ bị bán ra khỏi nước Anh - trừ khi có người có khả năng mua nó. Hiện mức giá chào bán là 24,5 triệu bảng. Kiệt tác này đã ở Anh trong gần 250 năm, cũng là một trong những bức tranh của Parmigianinos đầu tiên được mua bởi một nhà sưu tập người Anh. Theo Bộ trưởng Bộ Văn Hóa Matt Hancock: “Hình tượng đặc biệt, màu sắc và chiều sâu hiếm có của bức tranh giúp chúng ta hiểu được kỹ thuật bậc thầy của nhà danh hoạ. Tôi rất hy vọng rằng chúng ta sẽ giữ được kiệt tác này ở lại Anh quốc, để nhiều thế hệ nữa vẫn tiếp tục có cơ hội được thưởng lãm và sửng sốt trước vẻ đẹp của nó.” Quyết định hoãn việc cấp giấy phép xuất khẩu sau một khuyến cáo của Ủy ban Kiểm soát Xuất khẩu Tác phẩm Nghệ thuật và Vật phẩm Văn hóa (RCEWA), được quản lý bởi Hội đồng Nghệ thuật. Giấy phép xuất khẩu tạm hoãn đến ngày 09/6/2017 và có thể kéo dài thêm tới 9/12/2017. Nước Anh đang hồi hộp chờ đợi số phận của kiệt tác này.  

(Art Daily)

Parmigianino, “Đức mẹ Đồng trinh, Chúa hài đồng cùng với Thánh Maria Magdalena và Thánh John the Baptist lúc nhỏ”. Khoảng 1535-40. ©DCMS/PA

Tại Hà Lan, thủ đô Amsterdam sắp có một bảo tàng mới. Bảo tàng nghệ thuật đường phố lớn nhất trên thế giới sẽ mở cửa tại bến cảng NDSM (Netherlands Dock and Shipbuilding Company) nằm ở phía bắc của sông IJ, vào mùa hè năm 2018. Với kích thước đồ sộ, tổng diện tích hơn 7.000 m2 – tức là gấp đôi gian triển lãm Turbine nổi tiếng của Tate Modern ở London, và  bộ sưu tập nghệ thuật ấn tượng của nó, chắc chắn bảo tàng NDSM sẽ có tên trên bản đồ quốc tế như một điểm đến văn hóa độc đáo. Bộ sưu tập của nó bắt đầu được gom từ năm 2015 và hiện đã có hơn 100 tác phẩm của các nghệ sĩ đường phố hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới, như David Walker (Anh), Cranio (BRA) và Hoxxoh (Mỹ). Tất cả các tác phẩm nghệ thuật đều được sáng tác riêng cho hợp với diện tích trưng bày của bảo tàng, và bức tranh nhỏ nhất cũng lớn hơn bức “Tuần tra đêm” của Rembrandt (3,63 m x 4,37 m), còn  bức khổng lồ nhất hiện nay là tác phẩm của Telmo Honey, rộng 5 m cao 12 m.

(Art Daily)

Bảo tàng nghệ thuật đường phố lớn nhất trên thế giới NDSM đang gấp rút hoàn thành. ©NDSM.

Tại Anh, nhà đầu giá Sotheby’s vừa mới thông báo vào ngày 1/3 tới đây trong phiên “Nghệ thuật Hiện đại và Ấn tượng” ở London họ sẽ bán đấu giá một trong những kiệt tác ‘vàng’ của Gustav Klimt, bức "Bauerngarten (Blumengarten)" (1907) với giá dự kiến là trên 45 triệu bảng. Cũng theo Sotheby’s, bức phong cảnh này được coi là một trong những công trình nghệ thuật vĩ đại nhất của Klimt. Chuyên gia nghệ thuật Josef August Lux thì đánh giá: "Cánh đồng cỏ hoa tuyệt đẹp, thậm chí đẹp hơn cả lúc Klimt mới hoàn thành bức tranh”. Năm 1994, bức tranh "Bauerngarten" này cũng đã được bán tại nhà Christie’s London, với giá 3,74 triệu bảng.

(Blouin Art Info)

Gustav Klimt, “Bauerngarten”, 1907.

Tại Trung Quốc, từ ngày 13/1 đến 11/2/2017, một triển lãm cá nhân tiêu đề "Kỵ mã trên đường chân trời” của một trong những hoạ sĩ đương đại hàng đầu Mông Cổ Shagdarjav Chimeddorj (sinh năm 1954) diễn ra tại Gallery Hanart TZ, Hồng Kông. Shagdarjav Chimeddorj rất nổi tiếng ở Mông Cổ với các bức tranh và tác phẩm điêu khắc xoay quanh hình tượng ngựa và đời sống của người du mục. Lớn lên trong một gia đình chủ trang trại gia súc, Shagdarjav Chimeddorj đã yêu thích ngựa từ nhỏ, và ngựa cũng đã trở thành một chủ đề trọng tâm phản ánh bản sắc văn hoá Mông Cổ được ông mô tả rất nhiều trong các tác phẩm của mình. Cái mênh mang của đất trời thảo nguyên Mông Cổ và những biến động về văn hoá và phong tục truyền thống của xứ sở này trong thời hiện đại đã được ông phản ánh sấu sắc với nhiều cảm xúc trong những bức tranh và pho tượng sinh động, tinh tế.

(BlouiArtinfo)

Shagdarjav Chimeddorj, “Dưới ánh trăng”, 2015, Sơn dầu trên toan. ©Hanart TZ Gallery.

Shagdarjav Chimeddorj, “Đế quốc Đại Mông”, 2016, Tượng đồng. ©Hanart TZ Gallery.

Shagdarjav Chimeddorj, “Có một ngày như thế 2”, 2013, Mực và màu trên giấy. ©Hanart TZ Gallery.

Shagdarjav Chimeddorj, “Những người đàn bà và ngựa”, 2015, Sơn dầu trên toan. ©Hanart TZ Gallery.

Andrea Tran (Tổng hợp và lược dịch)