“Mưu sinh” những cung bậc cuộc sống qua ống kính Trần Thế Phong
Từ ngày 9 đến 12/6/2017, giữa thời điểm nóng trong việc lập lại trật tự lòng lề đường vẫn đang là đề tài thời sự nóng hổi; Trần Thế Phong -nhà nhiếp ảnh sinh năm 1969 tại Sài Gòn đã giới thiệu với công chúng TP. Hồ Chí Minh triển lãm ảnh cá nhân lần thứ 11 của anh với chủ đề “Mưu sinh” tại Nhà Trưng bày và Triển lãm số 29 Lê Thánh Tôn, Q.1.
1. Ngay từ khi còn nằm trong giai đoạn bản thảo, dự án ảnh “Mưu sinh” đã nhận được sự quan tâm ủng hộ của nhiều mạnh thường quân bởi tính chân thực nơi đời sống thực hầu như luôn được tôn trọng, giữ gìn nguyên vẹn xuyên suốt 108 tác phẩm. Không lạm dụng sự tham gia nhào nặn của con trỏ vi tính với các thủ pháp ở giai đoạn hậu kỳ như chắp ghép, cũng không có dấu ấn của bàn tay sắp xếp thô vụng nơi hiện trường… Dù nhìn tổng thể hay soi thật gần, có thể cảm nhận mỗi bức ảnh trưng bày đều là những lát cắt qua từng khoảnh khắc “đời thường” dẫn dắt người xem lần lượt trải qua nhiều cung bậc cảm xúc yêu thương…
2. Công trình ảnh “”Mưu sinh” được Trần Thế Phong thực hiện trong khoảng thời gian dài hơn 7 năm, theo kiểu ”tích tiểu thành đại” góp nhặt dần thông qua các chuyến đi. Bức ảnh xưa nhất anh chụp vào năm 2009. Đó là một sáng sớm mùa đông với bà cụ tay cắp rổ ổi xanh non, nở nụ cười hiền lành phúc hậu ở phố hàng Buồm - Hà Nội và bức mới nhất là khuôn mặt nhẫn nhục đượm buồn của chàng trai khiếm thị với xâu chìa khóa trên vỉa hè Sài Gòn (2016)... Bạn hãy thử đếm, có đủ “kính thưa các loại hàng rong”, hơn trăm kiểu mưu sinh trên vỉa hè đường phố từ Nam ra Bắc hay ngược về miền sông nước Cửu Long với những sắc thái vùng miền riêng biệt. Lý giải về mối đồng cảm với những mảnh đời cơ cực, anh bày tỏ: “Ngay sau chuyến triển lãm ảnh 45 ngày tại Thụy Sỹ, tôi lập tức nhận ra rằng phải nhanh chóng hoàn thành quyển sách ảnh “Mưu sinh” như một món nợ cần trả xã hội. Với tôi hai chữ mưu sinh đã thấm sâu vào tâm trí từ khi tròn 6 tuổi. Số phận đã đưa đẩy buộc tôi phải bước vào cuộc sống tự lập từ thuở bé bằng những công việc như bán báo, bán kem, bán vé số… cho đến khi đến với nhiếp ảnh. Một nghề giúp tôi mưu sinh trong suốt hơn hai mươi năm nay, đồng thời nhận ra nhiếp ảnh không chỉ là nghề giúp tôi kiếm sống, mà đó còn là cái duyên - cái nghiệp”.
3. Với chủ đề “Mưu sinh”, Trần Thế Phong có cơ hội trở về cuộc sống thời thơ ấu, tự trải lòng mình qua ống kính một cách mộc mạc, nhẹ nhàng nhưng đôi lúc cũng không kém phần ngậm ngùi, trầm lắng. Không quản ngại mưa dầm hay nắng gắt, mỗi bước chân trên phố là điểm tựa kinh tế của một gia đình, là bao gánh nặng cơm áo phải lo toan và bao ấp ủ hy vọng chờ mong ở tương lai…
Trong hơn một thập kỷ qua, ngành công nghiệp kinh doanh đã có những tăng trưởng vô cùng to lớn, dễ thấy là sự xuất hiện của các trung tâm thương mại cao cấp ngày càng nở rộ, nhưng rõ là sức sống của gánh hàng rong vẫn chiếm một thị phần không hề nhỏ trong cuộc sống đô thị. Năng động và không kém phức tạp, những gánh hàng rong nơi vỉa hè vẫn tồn tại góp thêm cái “hồn của phố”. Bởi bên cạnh việc mua bán còn là tập quán văn hóa địa phương và dấu ấn thăng trầm của lịch sử. Gặp Trần Thế Phong trong những ngày tất bật lo toan cho triển lãm “Mưu sinh”, hỏi anh ưng ý với tác phẩm nào nhất, Phong cười vui “Bức ảnh đó tôi sẽ chụp vào… ngày mai”.
L.X.T
