Dễ thương ảnh thú cưng

So với ảnh phong cảnh và chân dung, ảnh thú nuôi, trong đó có những con vật được cưng chiều, gần gũi với người hàng ngày, như chó mèo, gà lợn ra đời muộn hơn một chút, song cũng vào giữa thế kỷ XIX, thời kỳ đầu của nhiếp ảnh. Bấy giờ, trong xã hội đang có thú xem động vật hoang dã bị nhốt và các cuộc thi chó với nhiều giống nòi hiếm quý nên người ta đã chụp ảnh chúng để bán và làm kỷ niệm.

Ảnh: Julia Christe

Nghệ sĩ người Mỹ William Wegman (1943) đã khai thác ảnh thú cưng theo chiều hướng thời trang hiện đại, cho con vật ăn mặc đẹp và làm nhiều công việc thượng lưu, thậm chí du hành không gian nhằm biểu đạt những ý niệm về tham vọng. Ảnh của ông thường đặc tả giống chó Weimaraner, là một giống chó lớn có khuôn mặt dài, dáng vóc cao to, khi đóng người rất hợp, nếu nhìn từ đằng sau thì không thể biết đó là giả. Vốn là một họa sĩ thành công song vào thập niên 80, ông đã chuyển sang chụp ảnh chó, đặc tả chú cún Man Ray và các thế hệ sau này: Fay Ray, Battina, Crooky, Chundo, Chip, Bobbin và Penny.

Ảnh: Harry Free

Có thể nói ngay từ đầu, các nhiếp ảnh gia đã thích hóa trang, dàn dựng cho vật nuôi để chúng sinh động, hấp dẫn, dễ đi vào lòng người hơn. Tuy nhiên, có một bộ phận tác giả vẫn thích đặc tả chúng theo lối diễn chân, trung thực, tự nhiên mà đáng kể là các nghệ sĩ đường phố. Họ thấy ở những chú chó hay mèo đường phố những vẻ đẹp hồn nhiên, lôi cuốn, không cần chỉnh. Vẻ đẹp ấy được thấy ở cách chúng đùa giỡn, kháng cự, làm quen và trong nhiều công việc thực tế như kéo xe, cứu hộ, dạo chơi, tiệc tùng cùng người. Và một nghệ sĩ thành công nhất, đóng góp khá nhiều ảnh thú cưng đẹp của thế kỷ XX, là nhiếp ảnh gia người Mỹ gốc Nga Elliot Erwitt (1928). Ông chụp khá nhiều loài vật mà ông bắt gặp song nổi bật vẫn là những chú cún với những tính khí tinh nghịch, hay lăng xăng dưới chân hoặc leo bám vào chủ để được ôm ấp. Đại thể về ảnh phải kể tới ba tác phẩm: Bull mẹ bull con, New York Mỹ 1988, Cú nhảy cao, Paris Pháp 1989 và Hai chú mèo 1994. Về sách là năm ấn phẩm: Chó con 1974, Cẩu với cẩu 1998, Con gâu gâu 2005, Những chú cún của Elliot Erwitt 2008 và Thú chơi của Andre S. Solidor 2009.

Ảnh: Ken Drake

Nghệ sĩ người Mỹ Seth Casteel cũng để các con vật được tự do vui chơi- nghịch ngợm, thể hiện hết mình những cá tính, bản năng trong cuộc sống. Anh có một bộ ảnh rất đặc biệt là Những chú cún dưới nước, khắc họa nhiều giống chó như terrier, collie, beagle, retriever, spaniel, puggle… ngụp lặn và đuổi bắt những quả bóng ở bể bơi cùng những khoảng khắc xuất thần vui vẻ nhất của chúng, và hiện giờ trở thành một cuốn sách ảnh bán chạy nhất thời đại. Mọi sự bắt đầu từ năm 2007, khi anh tình nguyện tham gia một chương trình chụp ảnh những chú chó vô chủ đăng báo để giúp chúng tìm được một gia đình nuôi nấng. Ảnh của anh thường xuyên xuất hiện trên New York Times, National Geographic, The Telegraph và nhiều kênh truyền hình uy tín.

Julia Christie, nữ tác giả người Đức lại có những bức ảnh giàu trí tưởng tượng, cho Những chú chó bay nhảy trên không uyển chuyển; tai, đuôi, tứ chi xòe ra cụp vào tự nhiên, nhất là những bộ lông xù hay dài thì uốn lượn thướt tha như đang múa. Song thực ra, chúng được bật nhảy từ một tấm đệm lò so lên cao và sau đó sẽ có người đỡ. Ngoài phi không, các con vật còn oằn mình, lao đi để đón lấy những đồ chơi nằm ngoài khung hình. Dù có giải thích hay không, ảnh vẫn gây bất ngờ bởi sự sáng tạo thông minh của nghệ sĩ và vẻ đáng yêu của con vật. Do là một nhà thiết kế truyền thông nên Julia Christie đã đưa vào ảnh rất nhiều yếu tố nghệ thuật, bao gồm mỹ thuật, vũ đạo, triết học. Trong bộ ảnh này của chị, có khoảng 120 chú chó, từ cún Chihuahua bé xíu tới cẩu Huskie Siberia và Shepherd Đức khổng lồ, và con nào cũng đẹp ấn tượng.

Ảnh: Illona Haus

Robert Bahou của Hà Lan thường đặc tả chân dung thú cưng và bằng một phong cách nhẹ nhàng, đơn giản là cho chúng nhìn thẳng vào máy ảnh, sau đó áp sát phần đầu, đôi mắt, cũng như các nét mặt, nhằm ghi lại được những rung cảm tinh tế. Vì không bị ngoại cảnh chi phối nên mỗi con vật đều chăm chú ngó vào ống kính, và cho ra những khoảng khắc cực kỳ sâu lắng về nội tâm.

Ảnh: Seth Casteel

Sau 15 năm hoạt động thời trang, sự nghiệp của Paul Croes bỗng chuyển hướng, khi anh gặp một chú cún trắng, và từ đó theo đuổi nghệ thuật chụp ảnh thú cưng. Nhiếp ảnh gia Bỉ này thường làm việc với khá nhiều giống chó, song thích nhất là giống Podenco vì nó có nhiều cơ mặt biểu lộ đa dạng cảm xúc. Cũng thích các loại chó lông dài vì mềm mại, thướt tha. Ảnh của anh cũng là ảnh chân dung, nhưng đậm tính nghệ thuật, chi tiết. Vì làm trong lĩnh vực thời trang nên mỗi tác phẩm của anh còn nhấn mạnh tới những trang phục, phụ kiện, biến con vật trở nên cuốn hút bất ngờ. Ảnh thường giàu màu sắc, biểu tượng, hướng tới một vẻ đẹp trong sáng, hoàn mỹ. Từng đường nét được nổi bật trên nền đen, và đôi khi có độ tương phản cao như thể những bức tranh cổ điển.

Ảnh: Robert Bahou

Ảnh: Paul Croes

Giống Paul Croes, Ken Drake - một tác giả lừng danh ở Australia, cũng từng làm trong ngành công nghệ thông tin 18 năm trước khi đến với ảnh thú cưng, và hiện giờ dành tới 65 giải thưởng trong nước và quốc tế. Ảnh của anh rất sắc sảo, đặc tả con vật bừng sáng trên nền đen, cho thấy những đặc trưng rõ rệt của giống loài, sự mạnh mẽ, dữ dội xen lẫn dịu hiền, nhút nhát. Hàng năm, anh chụp tới 1.300 chú cún và tới giờ đã chụp hơn 9.000 con vật. Dường như chó cảnh nào ở Bristaine cũng đã tới chụp ảnh ở hiệu Studio Zoo của anh. Đa số ảnh được tập hợp thành sách, trong đó có hai cuốn Những mẩu chuyện của đuôi và Những đặc điểm móng vuốt.

Ảnh: Sophie Gamand

Ảnh: William Wegman

Ảnh của Sophie Gamand (Pháp) nằm ở ranh giới giữa buồn và vui, suy tưởng, ý niệm. Chị có hai bộ ảnh rất thành công về chó là Ướt nhẹp và Huê lực. Trong bộ ảnh đầu, phản ánh một thực trạng khá buồn cười ở tất cả những chú chó khi tắm, bơi lội, đó là sự ướt sũng. Bộ ảnh thứ hai đặc tả những chú chó sục pit bull, là một giống chó có khuôn mặt khó coi, nhăn nhúm nhưng được đội vòng hoa, khiến những nét dữ dằn trở nên hiền hòa, dễ gần, thậm chí đáng yêu. Nghệ sĩ người Pháp đã lấy cảm hứng từ tranh họa Baroque và Rococo,nhờ hoa để cải hóa những gì xấu xí thành đẹp, và năm 2014 cho ra 300 bức ảnh chó đội mũ hoa độc đáo.

CHU MẠNH CƯỜNG (Theo Huffington Post, Boston Globe, Business Insider)