Phạm Mạnh Hùng “Trở về từ lòng đất”

Bạn bè, đồng nghiệp vẫn thường gọi Phạm Mạnh Hùng là Nghệ sỹ Nhiếp ảnh “trở về từ lòng đất”. Chuyện vui đó như một định mệnh đối với NSNA Phạm Mạnh Hùng. Nguyên do, chính anh cũng thừa nhận được “thần chết” cho “trở về từ lòng đất” sau vụ sập lò than năm 1979. Rồi đến, tên tuổi anh cũng đã gắn liền với tác phẩm “trở về từ lòng đất”. Huy chương Vàng Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng năm 2006. Khoảnh khắc được anh ghi lại chân dung những thợ mỏ than Mạo Khê thoát nạn, bước ra từ miệng hầm lò năm 2004, tác phẩm khiến người xem “nghẹn lòng” mỗi khi nhìn lại. Để rồi, số phận và tác phẩm như “kết” chặt lấy con người anh. Hễ nói đến NSNA Phạm Mạnh Hùng không thể không nhắc đến cái tên “Trở về từ lòng đất” hay ngược lại. Nói đến tác phẩm “Trở về từ lòng đất” không thể không nhắc đến NSNA Phạm Mạnh Hùng.

NSNA Phạm Mạnh Hùng

Với vóc dáng to có phần hơi thô, cách sống giản dị và dễ gần. NSNA Phạm Mạnh Hùng trước đó từng là một thợ lò bậc 4/6 thuộc Công ty khai thác khoáng sản than Mạo Khê, huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Sau vụ tai nạn sập hầm lò năm 1979 Phạm Mạnh Hùng mất đi 41% sức khỏe, nên anh đã được Ban Giám đốc Công ty chuyển sang công tác tại phòng Truyền thống - Lưu trữ và chụp ảnh các hoạt động của công ty. Từ đó, ngoài việc hoàn thành tốt công việc được giao, Phạm Mạnh Hùng còn say mê sáng tác ảnh nghệ thuật. Đây cũng là niềm ước ao từ nhỏ của anh. Phần lớn những tác phẩm của NSNA Phạm Mạnh Hùng đều chụp về than và chân dung những người thợ lò.

Trở về từ lòng đất.

 Lấp lánh ánh than.Ảnh: Phạm Mạnh Hùng  

Xem bộ sưu tập “khủng” ảnh về than của Phạm Mạnh Hùng, mới biết cái nghiệp đam mê ảnh về đề tài mà anh theo đuổi  thật vất vả, chẳng khác nào công việc những người thợ mỏ. Có được những thành công đó, NSNA Phạm Mạnh Hùng luôn âm thầm xuống dưới độ sâu hàng trăm mét để ghi lại nhiều khoảnh khắc thật nhất về công việc khai thác thứ tài nguyên khoáng sản vàng đen, làm giàu cho Tổ quốc. Ngoài các giải thưởng lớn chụp về than, NSNA Phạm Mạnh Hùng còn là một trong những tác giả thường xuyên có ảnh trên các tạp chí chuyên ngành khoáng sản TKV.

Năm nay, nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống công nhân Vùng Mỏ - Truyền thống ngành Than (12/11/1936 - 12/11/2016), được sự bảo trợ của Hội Nghệ sỹ nhiếp ảnh Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã tổ chức cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật “TKV - Khơi dậy tiềm năng đất nước”. NSNA Phạm Mạnh Hùng lại một lần nữa ghi danh, anh có tới 10 tác phẩm triển lãm và một giải Nhì với tác phẩm Lấp lánh ánh than.

Thép chống lò

Thợ lành nghề

Mùa than

Thợ mỏ trước gương than

Phút giải giao

Đến thăm phòng truyền thống nơi NSNA Phạm Mạnh Hùng quản lý. Tôi thật ngỡ ngàng về cách bài trí, bày đặt những hình ảnh, tư liệu hoạt động của Công ty than Mạo Khê, một công ty có truyền thống khai thác than lớn và lâu đời bậc nhất tại Việt Nam. Từ những hiện vật như triện “chỉ dụ” của vua Minh Mạng cho phép người dân nơi đây khai thác than có từ năm 1840 được anh phóng lớn treo trang trọng tại phòng truyền thống. Hay, những hình ảnh về cảnh quan của công ty than Mạo Khê từ thời kỳ thực dân Pháp chiếm đóng được anh treo rất trang trọng. Thăm một phòng truyền thống mà tôi ngỡ như đi thăm một Bảo tàng lịch sử về ngành than. NSNA Phạm Mạnh Hùng đã vinh dự được nhận kỷ niệm chương của Bộ Căn hóa và Bộ Công nghiệp trao tặng.

T.T