Bảo tàng Musée d'Orsay vừa loan tin sẽ được nhận món quà lớn nhất từ trước đến nay khi hai vợ chồng – cũng là hai nhà sưu tập tên tuổi người Mỹ - Marlene và Spencer Hays thông báo bước đầu sẽ tặng bảo tàng 187 kiệt tác mỹ thuật (trị giá tổng cộng 173 triệu euro ), trong đó có các tên tuổi như Pierre Bonnard, Edouard Vuillard và Odilon Redon.Audrey Azoulay, bộ trưởng Bộ văn hóa Pháp, nói với France24 TV: “Món quà này, đặc biệt là về quy mô và tính thống nhất của nó, là món quà lớn nhất mà một bảo tàng Pháp từng nhận được từ một nhà hảo tâm nước ngoài kể từ năm 1945.” Một tuyên bố của Bộ Văn hóa Pháp nói rằng tất cả 600 tác phẩm (trị giá hơn 380 triệu đô) thuộc sở hữu của hai ông bà Marlene và Spencer Hays cuối cùng cũng sẽ được tặng cho bảo tàng Orsay. Yêu nghệ thuật Pháp và các bảo tàng Pháp, hai sưu tập gia người Mỹ này đã có ấn tượng sâu sắc và tin cậy vào đường lối hoạt động của các viện bảo tàng Pháp vì các tác phẩm trong những bộ sưu tập công ở Pháp là không thể chuyển nhượng, khác với các bảo tàng Mỹ là có thể bán tác phẩm này để mua tác phẩm khác, nên đã quyết định hiến tặng toàn bộ sưu tập của mình cho bảo tàng Orsay. Đánh giá cao nghĩa cử này, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã trao tặng hai ông bà Huân chương Bắc đẩu Bội tinh vào cuối tuần trước, ngày 19/10. Hàng năm, bảo tàng Orsay ở Paris đón gần bốn triệu du khách, trong đó một phần ba đến từ Hoa Kỳ.

 (The New York Times)

Marlene và Spencer Hays đứng bên một bức tranh của Edouard Vuillard tại bảo tàng Orsay. ©Nicolas Krief/Musée d’Orsay.

Ngày 19/10/2016, tại Paris, Tổng thống Pháp trao tặng hai ông bà Marlene và Spencer Hays Huân chương Bắc đẩu Bội tinh.

©Getty Images

Bảo tàng Musée d'Orsay. ©Jean-Pierre Dalbéra / CC BY 2.0

Bảo tàng Städel ở Frankfurt mừng húm khi mới đây phát hiện ra bức tranh “Cảnh uống café” (1926) của Ernst Ludwig Kirchner nằm dưới bức tranh “Xe trượt tuyết” cũng của danh hoạ này. Bức tranh bên trên, “Xe trượt tuyết” (1927-1929), đã được một doanh nhân ở Frankfurt tên là Kurt Möllgaard tặng cho bảo tàng từ năm 1987. Bức tranh này từng là sở hữu riêng của hoạ sĩ cho đến khi ông qua đời vào năm 1938, sau đó đã bị bán đi cùng với các bất động sản khác của ông. Kirchner có thói quen căng nhiều tấm toan lên cùng một khung. Trong một bức thư năm 1918, ông từng nhờ nhà sưu tập Carl Hagemann hỏi hộ những khách hàng đã mua hai bức tranh của mình xem liệu họ có thấy các bức tranh khác nằm bên dưới các bức tranh họ đã mua không. Mặc dù bảo tàng Städel có một bộ sưu tập lớn các tác phẩm của nhóm “Cây cầu” mà Kirchner là một thành viên sáng lập, nhưng lại có rất ít tác phẩm cuối ông. Phát hiện mới về bức tranh “Cảnh uống café” làm phong phú thêm bộ sưu tập nghệ thuật Biểu hiện của bảo tàng Städel.

 (Art Newspaper)

Hai bức tranh của Ernst Ludwig Kirchner: “Cảnh uống Café” (trái) và “Xe trượt tuyết” (phải). © Städel Museum.

Hai tấm toan bọc đè lên nhau nhìn từ mặt bên. © Städel Museum.

Nữ nghệ sĩ Anicka Yi đã được Quỹ Solomon R. Guggenheim và hãng thời trang Đức Hugo Boss trao giải thưởng Hugo Boss 2016 trị giá 100 ngàn đô - kèm theo một triển lãm cá nhân tại bảo tàng Guggenheim ở New York vào năm tới. Tron danh sách cuối cùng vào chung kết của giải thưởng còn có các nghệ sĩ Tania Bruguera, Mark Leckey, Ralph Lemon, Laura Owens và Wael Shawky. Những tác phẩm mang tính ý niệm của Yi thường khám phá mùi vị và xúc giác, thách thức tính ưu việt của thị giác, và làm bằng vật liệu dễ hỏng, mà theo cô, đó là một cách “đặt ra những câu hỏi về sự tồn tại lâu dài của các tác phẩm”. Triển lãm cá nhân của Yi tại Bảo tàng Solomon R. Guggenheim sẽ mở vào tháng 4/2017.

 (Artnews)

Mark Lander, giám đốc điều hành của Hugo Boss, nghệ sĩ Anicka Yi và Richard Armstrong,

giám đốc của Solomon R. Guggenheim Museum và Foundation.©Neilson Barnard/Getty Images.

Một số tác phẩm trong triển lãm “Anicka Yi: Jungle Stripe,” 2016, tại Fridericianum. ©Fabian Frinzel.

Bảo tàng nghệ thuật Bắc Carolina (NCMA) thông báo sẽ lắp đặt hai tác phẩm điêu khắc của điêu khắc gia nổi tiếng Mark di Suvero trong khuôn viên của bảo tàng trong thời gian tới. Để tạo điều kiện hợp tác giữa các nghệ sĩ, nhà thiết kế, và các nhà khoa học, NCMA đã dành những không gian thích hợp cho các tác phẩm nghệ thuật. Các nghệ sĩ được ủy quyền bởi bảo tàng sẽ sáng tác và lắp dựng các công trình tạm thời hoặc vĩnh viễn tại những địa điểm cụ thể, khám phá mối quan hệ của con người và môi trường và vai trò của thiên nhiên trong xã hội đương đại. Theo Linda Dougherty, giám trưởng nghệ thuật đương đại của bảo tàng, đây là những tác phẩm điêu khắc ấn tượng, sôi động, và giàu trí tưởng tượng. Các tác phẩm điêu khắc kỳ vĩ sắp được lắp dựng là “Ulalu” (cao 26 feet) và “No Fuss” (cao 32 feet). 

(Art Forum)

Mark di Suvero, “Ulalu” (trên) và “No Fuss” (dưới). Thép không gỉ sơn màu. ©Mark di Suvero.

Mayor Gallery tại London đang đâm đơn kiện những người xuất bản tổng tập danh mục Agnes Martin và Ủy ban chứng thực quyền tác giả đứng đằng sau tổng tập này vì “đã từ chối chứng thực 13 tác phẩm thuộc sở hữu của khách hàng của gallery mà kết quả là khiến chúng ‘mất giá trị’”. Vụ tranh chấp liên quan các tác phẩm của họa sĩ hội hoạ trừu tượng người Mỹ gốc Canada Agnes Martin. Ngày 17/10/2016, Mayor Gallery đệ đơn lên tòa án bang New York để kiện công ty đứng đằng sau bộ tổng tập danh mục Agnes Martin và các thành viên của ủy ban xác thực nó. Theo đơn kiện, các nhà đấu giá lớn như Sotheby’s lẫn Christie’s đều sẽ không chấp nhận bất kỳ tác phẩm nào của Agnes Martin để bán đấu giá hoặc bán tư nhân trừ khi nó đã có mặt hoặc sắp được in trong những bộ tổng tập này, do đó, khi bị từ chối xác nhận một tác phẩm nghệ thuật thì các tác phẩm nghệ thuật đó gần như là đã bị mất giá trị. Mayor Gallery đã buộc phải hoàn trả hoặc hứa sẽ trả lại tổng cộng khoảng 7,2 triệu đô cho những nhà sưu tập đang đòi bồi thường thiệt hại liên quan tới 13 bức tranh nói trên.

(Artnet)

Hoạ sĩ Agnes Martin đang sáng tác năm 1960. ©Alexander Liber/J. Paul Getty Trust)

Agnes Martin, Friendship (1963). The Museum of Modern Art, New York, NY. ©Tate Modern.

Singapore Biennale 2016 (SB2016), một trong những triển lãm nghệ thuật thị giác đương đại thú vị nhất của châu Á, sẽ được cắt băng khai mạc từ ngày 27/10/2016 và kéo dài đến ngày 26/2/2017. Với tiêu đề “An Atlas of Mirrors”, biennale kỳ này có các tác phẩm của 63 nghệ sĩ và tập thể nghệ thuật đến từ 19 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn cõi Đông Nam Á, Đông Á và Nam Á. Các tác phẩm nghệ thuật với các chất liệu khác nhau và phân ra thành chín chủ đề nhỏ, trưng bày tại tám địa điểm, trong đó có Bảo tàng Nghệ thuật Singapore. Hơn 80 phần trăm tác phẩm nghệ thuật là được sáng tác theo ‘đặt hàng’ mới hoặc dành riêng cho ấn bản thứ 5 này của Biennale Singapore. Những tác phẩm nghệ thuật của “An Atlas of Mirrors” sẽ khám phá các khái niệm về không gian, thời gian, ký ức, bản chất, ranh giới, tổ chức, danh tính, sự hoán vị và sự vắng mặt.

 (Art Daily)

Eddy Susanto, “Hành trình của Panji”, 2016. ©Singapore Art Museum.

Harumi Yukutake, Paracosmos, 2016. Sắp đặt Site-specific. ©Singapore Biennale 2016.

 Lim Soo Ngee, “Đài 16. Hợp kim đồng phủ patina. ©Singapore Biennale 2016.

Dex Fernandez, “Tôi lang thang, tôi ngạc nhiên”. Sắp đặt Site-specific. Acrylic. ©Singapore Biennale 2016.  

Từ 17/9 đến 12/11/2016, tại phòng tranh Blain | Southern, Berlin, diễn ra triển lãm “Hành trình vô định” của nghệ sĩ Nhật Bản Chiharu Shiota. Đây là cuộc thám hiểm nhằm “khám phá tri thức và cuộc sống, một cuộc hành trình dường như không có cả phương hướng lẫn cách thức di chuyển” – những kết nối và trải nghiệm của những cá nhân trên bước đường phiêu lãng. Những sợi chỉ đỏ của Chiharu Shiota dệt nên những đám mây hình lưới trông như mạng nhện, tạo ra một loạt các đường dẫn, đan cài không gian. Những ai bị ‘nhốt’ vào trong các mạng lưới sẽ biến thành những du khách di chuyển mò mẫm, vô minh. Sinh ra tại Osaka, Nhật Bản vào năm 1972, Shiota sống và hoạt động nghệ thuật ở Berlin từ năm 1996. Bà  thường xuyên tham dự các biennial quốc tế. Hiện nay bà cũng đang có triển lãm đầu tiên tại Úc, ở Anna Schwartz Gallery, như một phần của Liên hoan Nghệ thuật Melbourne năm 2016.

(Art Radar)

Một số tác phẩm trong triển lãm “Hành trình vô định”. ©Chiharu Shiota.

Nghệ sĩ Anne Imhof đã được chọn làm đại diện cho nước Đức tại phiên bản 57 của Venice Biennale (từ 13/5 – 26/11/2017. Susanne Pfeffer, Giám đốc Bảo tàng Fridericianum ở Kassel, sẽ là giám sĩ của gian triển lãm của nước Đức ở biennale này. Sinh năm 1978, nghệ sĩ Anne Imhof hiện sống và làm việc tại Paris và hiện đang là nghệ sĩ được biết đến rộng rãi với các tác phẩm ‘khám phá lịch sử nghệ thuật trình diễn’. Trong năm 2015, tác phẩm DEAL của cô đã có mặt tại MoMA PS1. Năm ngoái, cô đã đoạt giải Nationalgalerie hai năm một lần cho các nghệ sĩ trẻ.

(Art Forum)

Một tác phẩm trình diễn của Anne Imhof, “Aqua Leo, 1st of at least two”, 2013. ©Anne Imhof/Nadine Fraczkowski.

Anne Imhof thực hiện tác phẩm trình diễn “DEAL” tại MoMA PS1, 2015. ©Anne Imhof.

Từ 04/11 đến 20/11/2016, Galerie Eric Mouchet sẽ trưng bày các tác phẩm nhiếp ảnh của Eikoh Hosoe – trong khuôn khổ liên hoan nhiếp ảnh Photo Saint Germain - lễ hội nhiếp ảnh nằm trên bờ trái của sông Seine, Paris, Pháp. Sinh năm 1933, Eikoh Hosoe đã trải qua tuổi thơ trong một đất nước Nhật Bản bị tàn phá bởi chiến tranh. Ông là nhiếp ảnh gia tiên phong của thế hệ mình – những người luôn bị giằng xé giữa chủ nghĩa quốc gia và phong trào mở cửa hướng về phương Tây, và do đó, bằng cách này hay cách khác, đã chứng kiến những biến  đổi của truyền thống hàng ngàn năm của Nhật Bản. Các tác phẩm của Eikoh Hosoe từng được trưng bày ở nhiều phòng trưng bày và bảo tàng lớn trên thế giới cũng như từng được xuất bản trong nhiều ấn phẩm nghệ thuật quan trọng.

(Art Daily)

 Một số tác phẩm của Eikoh Hosoe. ©Eikoh Hosoe/Clair Gallery, Munich.

Từ ngày 20/10 đến 19/11/2016, tại Edwynn Houk Gallery, New York, diễn ra triển lãm toàn diện đầu tiên của nhiếp ảnh gia gạo cội Elliott Erwitt. Là một trong những nhiếp ảnh gia đi đầu trong thể loại ảnh phong cảnh xã hội, Elliott Erwitt luôn chộp bắt được mối quan hệ giữa con người, địa điểm, các tác phẩm để rồi bộc lộ thế giới theo cách riêng đầy hài hước và độc đáo. Trong suốt sự nghiệp xuất sắc của mình, ông đã thực hiện một số hình ảnh đáng nhớ nhất của thế kỷ 20, trong đó có Tổng thống John F. Kennedy, Marilyn Monroe, và Che Guevara. Sinh tại Paris năm 1928, ông sống thời thơ ấu ở Ý và Pháp trước khi di cư đến New York vào năm 11 tuổi. Ở tuổi 20, đã gặp Edward Steichen, Robert Capa và Roy Stryker. Robert Capa mời ông tham gia Magnum Photos năm 1953 – và ông đã làm chủ tịch Magnum Photos tới ba nhiệm kỳ. Ông đã có nhiều triển lãm cá nhân lớn trên toàn thế giới, bao gồm Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, New York; Viện Smithsonian, Washington DC; Viện Nghệ thuật Chicago; và Trung tâm Nhiếp ảnh Quốc tế, New York. Elliott Erwitt hiện sống ở thành phố New York và vẫn tiếp tục chu du khắp thế giới.

 (Art Daily)

Elliott Erwitt, “Che Guevara tại Havana, Cuba, 1964” ©Elliott Erwitt.

Elliott Erwitt, Dàn diễn viên trong bộ phim “The Misfits in Reno”, Nevada, 1960

Elliott Erwitt, “New York City, NY, USA”, 1954. © Elliott Erwitt/Edwynn Houk Gallery. 

Andrea Tran (Tổng hợp và lược dịch)